El calentamiento global devuelve la viña a tierras polacas
Resumen
Polonia no es un país que cualquiera asociaría con la cultura del vino y los paisajes vinícolas, aunque no fue así en el pasado. Hasta finales de la época medieval europea, en el sur y suroeste de las tierras de la Polonia contemporánea, los viñedos eran un rasgo frecuente del paisaje cultural y el vino, independientemente del autoconsumo, era un lucrativo objeto de comercio con los países escandinavos (sin competir con los países mediterráneos). La Pequeña Edad de Hielo y las guerras, seguidas de la repartición de Polonia entre vecinos poderosos: Rusia, Prusia y Austria-Hungría, y una política socialista de planificación centralizada, acabaron con la producción de vino en Polonia. Hoy asistimos a un renacimiento de la producción nacional de vino y a la expansión de los viñedos a una escala sin precedentes. También asistimos al regreso de los paisajes vinícolas a tierras polacas. Las razones de este retorno a tradiciones casi olvidadas son complejas. En el presente texto intentaremos esbozarlas, aunque cada vez está más claro que el calentamiento global está desempeñando un papel importante en el cambio del mapa vitivinícola del mundo. El cambio del clima está perjudicando a muchos cultivos, pero la vid en Polonia goza de su favor.
Palabras clave
vino, vitivinicultura, paisaje cultural, paisajes vitivinícolas, calentamiento global, geografía
Referencias
- Bosak, W. (2013). Klimat i rejonizacja upraw winorośli. [Clima y zonificación del cultivo de la viña]. Winologia. O winorośli i winie. http://www.winologia.pl/poradnik_klimat.htm
- Bosak, W. (2015a). Bardzo krótka historia uprawy winorośli w Polsce. [Brevísima historia de la viticultura en Polonia]. http://www.collegiumvini.pl/
- Bosak, W. (2015b). Vinum in Cracoviae natum. http://czaswina.pl/artykul/vinum-in-cracoviae-natum.
- Bradley, R. S., Hughes, M. K., & Diaz, H. F. (2003). Climate Change in Medieval Times. Science, 302, 404-405. https://doi.org/10.1126/science.1090372
- Casson, L. (1981). Podróże w starożytnym świecie. Ossolineum. https://skrypt.com.pl/product/casson-l-podroze-w-starozytnym-swiecie/
- Dickinson, R. E. (Ed.) (2012). Climate change, wine, and conservation. University of Texas at Austin. https://www.pnas.org/doi/10.1073/pnas.1210127110
- Dominé, A. (2009). Wino. (Wyd. 2). Wydawnictwo Olesiejuk, Ożarów Mazowiecki.
- Gronowski, M. (S. a. p.). Tyniec. Historia Benedyktynów w Polsce. [Historia de los benedictinos en Polonia]. http://tyniec.benedyktyni.pl/pl/historia/
- Białek, J. (2023, septiembre 6). W Polsce jest ponad 626 hektarów upraw winorośli. [En Polonia hay más de 626 hectáreas de viñedos]. Sad Nowoczesny. https://www.sadnowoczesny.pl/artykuly/aktualnoscisad/w-polsce-jest-ponad-626-hektarow-upraw-winorosli-2345626
- Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) (2001). Working Group I: The Scientific Basis 2.3.3. Was there a “Little Ice Age” and a “Medieval Warm Period”?
- Jones, G. (2004). Making Wine in a Changing Climate. Geotimes. http://www.agiweb.org/geotimes/aug04/feature_wineclime.html
- Kobyłka, A. (2014). Winny biznes, winna pasja. https://www.forbes.pl/pierwszy-milion/polscy-producenci-wina-biznes-na-polskich-winach/lj5khr0
- Kwapieniowa, M. (1959). Początki uprawy winorośli w Polsce. In Materiały Archeologiczne (t. 1, pp. 353-400). Muzeum Archeologiczne w Krakowie.
- Lamparska, J. (2012). Cysterskie drogi. https://www.focus.pl/artykul/cysterskie-drogi
- Makowski, J. & Miętkiewska-Brynda, J. (2020). Krajobrazy winiarskie. Długie trwanie i zmienność en Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski. In J. Makowski & J. Miętkiewska-Brynda (ed.), Krajobrazy winiarskie Europy. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski.
- Mannion, A. M. (1997). Global Environmental Change. A Natural and Cultural Environmental History. Addison Wesley Longman Limited.
- Matthews J.A., y Briffa K.R. (2005). The “Little Ice Age”: re-evaluation of an evolving concept. Geografiska. Annaler, 87A: 17-36. https://doi.org/10.1111/j.0435-3676.2005.00242.x
- Mikołejko Z. (2009). Europa Kultury Wina, Audycja radiowa. http://www.polskieradio.pl/
- Myga-Piątek, U. (2010). Transformacje krajobrazów Polski – ocena kierunków i perspektyw rozwoju. In D.
- Chylińska & J. Lach (red.), Studia krajobrazowe a ginące krajobrazy (pp. 21-28). Zakład Geografii Regionalnej i Turystyki Uniwersytet Wrocławski.
- Myga-Piątek, U. (2012). Krajobrazy kulturowe. Aspekty ewolucyjne i typologiczne. Uniwersytet Śląski.
- Myga-Piątek, U. & Rahmonow, O. (2020). Historia i rozwój krajobrazów winiarskich. In J. Makowski & J. Miętkiewska-Brynda (ed.), Krajobrazy winiarskie Europy. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski.
- Myśliwiec, R. (2013). Uprawa winorośli. Wydawnictwo Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne.
- Pacuski, K. (1992). O rodzie Gozdawów na Mazowszu w XIV–XV w. i jego tradycjach. Notatki Płocki, 337(3).
- Pobóg-Lenartowicz, A. & Derwicha, M. (Ed.) (1995). Klasztor w kulturze średniowiecznej Polski. Opole.
- Towarzystwo Naukowe Sandomierskie (ed.) (2019). Powrót do tradycji winiarskich Ziemi Sandomierskiej: materiały konferencyjne. Towarzystwo Naukowe Sandomierskie. https://lubimyczytac.pl/ksiazka/5038583/powrot-do-tradycji-winiarskich-ziemi-sandomierskiej-materialy-konferencyjne
- Stanislawska, A. (2017). Odkrylismy winnicę na Wawelu. http://www.crazynauka.pl/odkrylismy winnice-na-wawelu/
- Strzelczyk, J. (Ed.). (1992). Cystersi w kulturze średniowiecznej Europy. UAM Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań Szlak Cysterski w Polsce. Historia Zakonu w Polsce. http://szlakcysterski.opw.pl/?pokaz=o_cystersach&tytul=historia_zakonu_w_polsce&artykul=tak
- Tymieniecki K. (1956). Majętność książęca w Zagościu i pierwotne uposażenie klasztoru joannitów na tle osadnictwa dorzecza dolnej Nidy. Studium z dziejów gospodarczych XII w. Pisma wybrane, Państwowe Wydawnictwo Naukowe. Warszawa: 35-126.
- Wielowiejski, J. (1984). Na drogach i szlakach Rzymian. Państwowy Instytut Wydawniczy.
- Euronews Green (2023, agosto 23). Vino sueco: el calentamiento global desplaza los viñedos europeos hacia el norte. https://es.euronews.com/green/2023/08/23/vino-sueco-el-calentamiento-global-desplaza-los-vinedos-europeos-hacia-el-norte.